Ένας Φάρος Τέχνης στην Αλεξανδρούπολη

Πριν λίγες μέρες ολοκληρώθηκε στην Αλεξανδρούπολη μια έκθεση με χαρακτικά αλλά και σχέδια των κυριότερων αντιπροσώπων της καλλιτεχνικής δημιουργίας του 20ου αιώνα. Στα πλαίσια του “Τρένου του Πολιτισμού” παρουσιάστηκαν για 2 μήνες 29 έργα των Picasso, Dali, Miro, Matisse, Kandinsky, Masson, Rodin, Fenosa και Velickovic.

 Μια έκθεση που θα περίμενε κανείς να δει σε κάποιο από τα μεγάλα Μουσεία της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης έλαβε χώρα στον μικρό αλλά ζωντανό χώρο της Art Gallery, στην Αλεξανδρούπολη. Η ιδιοκτήτρια αλλά και εικαστικός κα. Ταμπούρα-Πεφτουλίδη κατάφερε να συγκεντρώσει αυτά τα έργα από τη συλλογή της γκαλερί Berthe-Sculptures και να τα αναδείξει όλα μαζί συνολικά αλλά και το καθένα ξεχωριστά. Τα έργα αυτά παρατεταγμένα το ένα δίπλα στο άλλο ή αντικριστά οδηγούν τον επισκέπτη να ακούσει τις “συνομιλίες” των καλλιτεχνών μετάξυ τους. Ο διάλογος αυτός, που τους οδήγησε στο να καταργήσουν τους κανόνες που υπήρχαν και να δημιουργήσουν αυτά τα μεγάλα πρωτοποριακά κινήματα της Μοντέρνας Τέχνης: τον Σουρεαλισμό, τον Κυβισμό, τον Εξπρεσιονισμό και την Αφηρημένη Τέχνη.

 Με την είσοδο του στο χώρο της έκθεσης ο επισκέπτης αρχικά εντυπωσιάζεται από τη σύνθεση των έντονων χρωμάτων που επικρατεί στο βάθος του χώρου. Είναι οι λιθογραφίες της ώριμης εποχής του Picasso που αποσπούν την προσοχή με τα έντονα χρώματα τους αλλά και με τη χαρακτηριστική διάσπαση του χώρου σε γεωμετρικά μοτίβα. Δίπλα τους, ξεπροβάλλουν έργα σε έντονα και αυτά χρώματα και με ελεύθερες γραμμές με σκοπό την αποτύπωση των γυναικών. Έργα του πολύ καλού φίλου του Picasso,  του Jοan Miro. Με τα έργα του στην έκθεση μας δίνει με χιουμοριστικό τρόπο τη δική του σουρεαλιστική προσέγγιση της πραγματικότητας.  Απέναντι του βίσκονται τα υπερρεαλιστικά χαρακτικά του Dali, αποδοσμένα με την όπως ο ίδιος αποκαλούσε “παρανοϊκο-κριτική” του μέθοδο. Μια τεχνική που σκοπό είχε την πρόσβαση στο ασυνείδητο έτσι ώστε να επιτεχθεί η καλλιτεχνική δημιουργία. Αυτή η τεχνική εισήγαγε τον Dali στο σουρεαλιστικό κίνημα και τον οδήγησε στην αναγνώριση της ιδιαιτερότητας του ήδη από την εποχή του.

 Στη συνέχεια ο θεατής ανακαλύπτει μέσα από το έργο της Σειράς των Κύκλων του Kandinsky τον τρόπο που ο καλλιτέχνης αποδομεί την πραγματικότητα σε γεωμετρικές φόρμες και καθαρές γραμμές. Αυτή είναι εξάλλου, η συνθετική θεωρία του καλλιτέχνη για τα γεωμετρικά σχήματα, στα οποία ο κύκλος αναπαριστά τη ψυχή και η γραμμή τη δύναμη. Έντονα επηρεασμένος από τον Picasso αλλά και τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο ο Ande Masson εμφανίζεται με μια σειρά από 9 χαρακτικά, λιθογραφίες και σχέδια. Αρχετυπικά σύμβολα όπως ο ταύρος και άλλας στοιχεία της ελληνικής μυθολογίας κατέχουν σημαντικό ρόλο στα έργα του. Τον Masson διαδέχονται οι 2 γλύπτες της έκθεσης, ο Rodin και ο Fenosa. Ο πρώτος με ένα γυμνό σχέδιο και ο άλλος με ένα χαρακτικό, δείχνουν στον επισκέπτη τη διαδικασία μελέτης του σώματος και των επιμέρους διακοσμητικών στοιχείων προτού τα αποδώσουν στην τελική τους μορφή, επί προκειμένω σε κάποιο γλυπτό.

 Επηρεασμένος από το παρελθόν του, ακολουθεί, ο σύγχρονος Γιουγκοσλάβος καλλιτέχνης και καθηγητής της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών του Παρισιού, Vladimir Velickovic. Σκοπός των 2 έργων του είναι να υπερτονίσει τον τρόμο του ανθρώπου απέναντι  στον πόλεμο και εν γένει στα τραγικά σημεία της Ιστορίας. Τέλος, ο θεατής καταλήγει στο λιτό και περιεκτικό χαρακτικό μιας ημίγυμνης γυναίκας του Matisse. Αυτό το έργο αν και άχρωμο, σε αντίθεση με την επικρατούσα νόρμα των Φωβιστών, αναδεικνύει τις αρχές τους με την έλλειψη κάθε περιττής λεπτομέρειας.

 Κάπως έτσι ολοκληρώνεται το ταξίδι του επισκέπτη στην καλλιτεχνική παραγωγή του περασμένου αιώνα. Αναχωρεί λοιπόν, αναλογιζόμενος την επιρροή που άσκησαν αυτοί οι καλλιτέχνες μέσα από τις δημιουργίες τους τόσο στην σημερινή Τέχνη όσο και στην κοινωνία.

 Δυστυχώς, όπως μας ενήμερωσε η κα. Ταμπούρα-Πεφτουλίδη, η προσέλευση του κόσμου στην έκθεση δεν ήταν η αναμενόμενη. Ας ελπίσουμε η κίνηση της Art Gallery να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση τόσο για άλλες γκαλερί όσο και για ανάλογες πολιτιστικές πρωτοβουλίες ειδικότερα δε, στην περίοδο που διανύουμε. Το stArt θα είναι εκεί και θα τις στηρίξει.

 Βίκυ Κ.